Zorgt een lage-emissiezone voor verwarmingsketels voor een oplossing voor het klimaatprobleem?

Gepubliceerd op 13 Januari 2020

Oude verwarmingsketels worden in België zeer traag vervangen. Dat stelt ATTB de vereniging van leveranciers van verwarmingsmateriaal vast. Hierdoor blijven onze gebouwen te veel CO2 uitstoten en halen we de Europese klimaatdoelstellingen van 2030 en 2050 zeker niet. Is een lage-emissiezone voor verwarmingsinstallaties en het vervangen van alle ketels tegen 2030 een oplossing? De verwarmingssector is er in ieder geval voor te vinden.  

Oude verwarmingsinstallaties

Meer dan de helft van de inwoners in België verwarmt nog steeds met een verouderde olie- of gasketel. Met de huidige technologieën, zijn de klimaatdoelstellingen perfect haalbaar. Hetgeen ontbreekt is een duidelijke, politieke omkadering die de energiesector begeleidt en stuurt. Is een LEZ voor verwarmingsinstallaties een stap in de goede richting? ATTB (de Associatie voor de Thermische technieken in België) denkt van wel.

Lage emissiezones voor wagens

In de steden Antwerpen, Brussel en Gent werd al een lage-emissiezone ingesteld om de luchtkwaliteit te verbeteren. Oude, vervuilende (diesel)wagens hebben een beperkte of geen toegang tot de stad. Luik en Charleroi zullen hier waarschijnlijk in volgen. Onze gebouwen daarentegen vervuilen op jaarbasis bijna evenveel als het verkeer en in de winterperiode zelfs meer. Waarom worden er dan geen lage emissiezones voor verwarmingsinstallaties ingesteld?

Klimaatdoelstellingen 2030

De Belgische klimaatdoelstelling 2020 van 5% minder CO2 t.o.v. 2005 hebben kunnen we niet meer halen. Tegen 2030 moeten we een vermindering van 35 procent halen en tegen 2050 zou ons land klimaatneutraal moeten zijn. We moeten dus nog een grote stap vooruit zetten. Dat is mogelijk, want de technologie hiervoor bestaat al. Met een door de overheid ingestelde LEZ (lage-emissiezone) voor verwarmingsinstallaties en een definitieve einddatum voor niet-condenserende atmosferische ketels, 2030 bijvoorbeeld, moet dat toch lukken?

LEZ voor verwarmingsinstallaties, een grote stap voorwaarts

Veel gebouwen worden verwarmd met een nog oudere technologie dan die van wagens. Niet-condenserende gas- of stookolieketels stoten veel meer CO2 uit en verbruiken veel meer energie. We zouden de CO2-uitstoot kunnen verminderen als er in het hele land een lage-emissiezone voor verwarmingsinstallaties zou gelden. Als alle twee miljoen verouderde ketels dan nog vervangen worden door condensatieketels of warmtepompen dan zouden we de CO2-uitstoot verminderen en een groot van de Europese eisen inwilligen. Als je even rekent, een verlaagde uitstoot van 1 ton per ketel, dat is 2 miljoen ton minder CO2-uitstoot. Tegelijk besparen we 15.000 GWh, 10% van alle energie die we gebruiken voor verwarming.

Gluren bij de buurlanden

In het buitenland krijgen ze dit al georganiseerd. In het Verenigd Koninkrijk gaat men voor een versnelde uitfasering van de minst efficiënte verwarmingsketels, in het kader van het Boiler Scrappage Scheme. De overheid geeft er via de Energy Savingtrusts een kortingsvoucher ter waarde van 400 pond (470 euro) voor het aankopen van een nieuwe hoogefficiënte verwarmingsketel bij het vervangen van een oude ketel.

In Duitsland begon men eerst in het kader van EnEV Energieeinsparverordnung het ketelpark te labelen om de eigenaars/bewoners te sensibiliseren. Daarna werd in steeds meer regio’s de vervanging van ketels van 15 tot 20 jaar verplicht.

En in België?

ATB roept de politici op om hun verantwoordelijkheid te nemen en de bevolking te helpen met een voldoende groot draagvlak voor lage-emissiezone voor verwarmingsinstallaties. Hiervoor zal een duidelijke communicatiecampagne en ondersteuning door middel van premies subsidies nodig zijn zodat het voor iedereen haalbaar en betaalbaar is. Maar het moet ook afgedwongen worden bij grootverbruikers die minder gevoelig zijn voor een of andere beperkte financiële tegemoetkoming. Gas.be geeft in de verwarmingssector alvast het goede voorbeeld door een premie van 500 euro te geven aan eigenaars die hun oude ketel van 20 jaar vervangen.

De verwarmingssector is er klaar voor

ATTB is ervan overtuigd dat 2.000 000 ketels vervangen kunnen worden op 10 jaar tijd. De verwarmingssector heeft voldoende mogelijkheden en expertise hiervoor. Er zijn realistische, future proof oplossingen die zichzelf terugbetalen. Condensatieketels, warmtepompen bewijzen wel degelijk hun nut. De verkoop van gasketels en warmtepompen gaan in stijgende lijn, die laatste zelfs met 30%. Van warmtepompboilers werd 60% meer verkocht dankzij de premies maar vertegenwoordigen maar 10% van de markt, 90% blijven gewone elektrische boilers. De verkoop van stookolieketels is maar een beetje gedaald, zeker in vergelijking met andere landen.

Bron: ATTB