Waarop letten als je een ventilatiesysteem koopt?

Op je gezondheid

Feit: we bouwen steeds luchtdichter om energie te besparen. Een goede ventilatie van de woning is dan extra belangrijk om de kans op CO-vergiftiging en allergieën te verkleinen, maar ook om condensatieproblemen en schimmelvorming op muren te voorkomen. Kijk dus uit naar een degelijk ventilatiesysteem. Daarmee ben je  dag in dag uit zeker van een optimale luchtkwaliteit.

Vier types

Hoe werkt het? Een ventilatiesysteem laat verse lucht toevoeren in de leefruimtes (living, slaapkamer en bureau) en vochtige lucht afvoeren uit de vochtige ruimtes (badkamer, keuken, wasplaats en WC). Grofweg zijn er 4 types ventilatiesystemen: A, B, C en D. In nieuwe en gerenoveerde woningen vind je vooral systemen C en D. Die presteren dan ook het best.

Balansventilatie

Welk systeem je best kiest, hangt af van de luchtdichtheid van je woning en de mate waarin die geïsoleerd is. Is je woning goed geïsoleerd, ga dan voor balansventilatie (= systeem D). De toevoer van verse lucht en de afvoer van gebruikte lucht verloopt dan volledig mechanisch.

Warmteterugwinning

Waarom een systeem D? Bij dit systeem profiteer je van warmteterugwinning. De warmte van de afgezogen binnenlucht wordt afgegeven aan de aangezogen buitenlucht. Daarvoor zorgt een warmtewisselaar. De wisselaar is niet altijd voorzien, dus vraag ernaar. Het loont de moeite, want je kan stevig besparen op je energiefactuur.

C versus D

Een systeem C is op dat vlak minder ideaal. Bij dit systeem wordt de lucht naar binnen gezogen via roosters in ramen of muren. In de winter komt de koude lucht van buiten rechtstreeks je woning in. Je moet dan extra verwarmen, en dat kost geld. Vraaggestuurde C-systemen doen het beter. Die ventileren alleen wanneer nodig, zodat warmteverliezen beperkt worden.

Standaard of vraaggestuurd

Ook bij balansventilatie kan je voor een vraaggestuurd systeem kiezen. Heeft je systeem een CO₂- en vochtsensor, dan meet het voortdurend de hoeveelheid koolstofdioxide en de luchtvochtigheid. Is het CO_2-gehalte in de lucht te hoog, dan gaat het extra ventileren tot de luchtwaardes weer normaal zijn. Met een vraaggestuurd systeem beperk je het verbruik nog extra. Ook je E-peil valt een stuk gunstiger uit.

Ventilatie eisen

Wat zijn vandaag de ventilatie eisen? Bij nieuwbouw of grote uitbreidingen moet je een volledig ventilatiesysteem installeren. Dat is ook verplicht bij ingrijpende energetische renovaties. Als je renoveert, moet je in alle droge ruimten waar je ramen vervangt of toevoegt minimale toevoeropeningen voorzien. En in alle nieuwe ruimten moeten minimale toe- en afvoervoorzieningen komen.

Let op het debiet

De capaciteit van het systeem dat je nodig hebt wordt berekend op basis van de oppervlakte van de verschillende ruimtes. Een vakman helpt je graag. Hij stelt je ventilatiesysteem zo in, dat precies de juiste hoeveelheid lucht door de woning stroomt. Die hoeveelheid lucht is het debiet. Kies altijd voor een unit waarmee je de opgelegde debieten kan bereiken.

Opgelegde debieten

De algemene regel? Er moet steeds 3,6 m³/h lucht per m² vloeroppervlakte van de ruimte toe- of afgevoerd worden. Het debiet moet tussen een vast minimum en maximum liggen. Deze waarden verschillen per ruimte. Voldoe je niet aan de eisen, dan kan je een boete krijgen van het Vlaams Energieagentschap. Ontdek hier hoeveel jij moet ventileren.

Extra filters

Een goed ventilatiesysteem D heeft elektrostatische en anti-bacteriologische filters. Die filteren de lucht die binnenkomt. Pollen, stuifmeel en stof komen er niet in. Normaalgezien heeft het systeem D een automatische bypass.

Fluisterstil  

Een ventilatiesysteem hoeft niet lawaaierig te zijn. Een stille (gelijk)stroomventilator houdt de decibels onder controle. Ventilatorlawaai kan je tegengaan door geluiddempers te voorzien. Een stil luchtkanalensysteem zorgt voor een geruisloos transport van de lucht doorheen je huis. Offertes aan het vergelijken? Let dan ook op het geluidsniveau bij verschillende debieten.

Juist dimensioneren

Je ventilatiesysteem moet niet enkel de juiste specificaties hebben. Het moet ook goed gedimensioneerd worden. Que? Er moet genoeg capaciteit zijn om je huis van verse lucht te voorzien. Een te lage capaciteit leidt tot problemen met de luchtkwaliteit. Met een correcte dimensionering van het debiet hou je ook het verbruik van je installatie onder controle. Dat verbruik is belangrijk, want je installatie blijft de klok rond aan het werk.

Bewaar de bewijzen

Je hebt de juiste bewijsmaterialen nodig voor je EPB-dossier. Zorg er dus voor dat je de nodige documenten te pakken krijgt. Voor een ventilatiesysteem D zijn dit: de factuur, een EN308-certificaat dat het rendement van de warmtewisselaar bewijst en een meetrapport. Dat rapport wordt opgesteld tijdens het inregelen en moet het gebalanceerde toe- en afvoerdebiet vermelden. Sinds 2016 heb je ook een ventilatievoorontwerp en een ventilatieprestatieverslag nodig.

Check het onderhoud

Een goed onderhoud van het systeem is belangrijk. Let erop dat de onderdelen die onderhouden moeten worden, makkelijk bereikbaar zijn. Check hoeveel het kost om een filter te vervangen en hoe vaak dat moet gebeuren. Vind je de filters te duur, dan kan je een aparte filterbox plaatsen.

Bepaal best al voor je bouwt of verbouwt welk type ventilatiesysteem je gaat installeren. De architect en de aannemer kunnen dan beter rekening houden met de nodige leidingen en voorzieningen. Kies een systeem met vraagsturing of warmteterugwinning om zoveel mogelijk energie te besparen. Vergeet niet: hoe beter geïsoleerd je woning is, hoe belangrijker een efficiënt ventilatiesysteem wordt.