Het capaciteitstarief voor elektriciteit: wat is de impact op jouw energiefactuur?

20/02/2023

Woon je in Vlaanderen, dan wordt jouw energiefactuur sinds 1 januari 2023 deels op een andere manier berekend. Het capaciteitstarief is de nieuwe berekening voor je gebruik van het elektriciteitsnet. Het tarief geldt hoofdzakelijk voor huishoudens met een digitale meter, maar ook voor gezinnen met een analoge meter zijn er wijzigingen. Wat is de impact van deze nieuwe nettarieven op jouw energiefactuur, en hoe kan je hoge nettarieven vermijden?

Wat is het capaciteitstarief?

Iedereen betaalt een bijdrage aan zijn distributienetbeheerder voor het gebruik van het elektriciteitsnet. Dit maakt deel uit van je energiefactuur. Sinds dit jaar berekent men die bijdrage op een andere manier. Dit gebeurt deels op basis van je werkelijke verbruik (zoals voorheen), maar ook op basis van het gemiddelde van je verbruikspieken. Deze nieuwe berekening noemen we het capaciteitstarief.

Het doel? Met de invoering van het capaciteitstarief wil de Vlaamse Energieregulator (VREG) overbelasting van het elektriciteitsnet vermijden tijdens onze overgang naar groenere energiebronnen. Dat is nodig. Veel gezinnen produceren tegenwoordig zelf elektriciteit (zonnepanelen). Verder verwarmen en verplaatsen we ons meer en meer elektrisch (warmtepompen, elektrische voertuigen). Dat leidt tot een hogere belasting van het net.

Met het nieuwe capaciteitstarief wil men gezinnen en bedrijven stimuleren om het net efficiënter te gebruiken. Zo blijft ons gebruik ervan betaalbaar.

Hoe berekent de VREG je capaciteitstarief?

Vóór 2023 werden je netkosten gebaseerd op je totale verbruik in kilowattuur (kWh). Nu het capaciteitstarief is ingevoerd, betaalt iedereen jaarlijks een minimumbijdrage. Die komt overeen met een verbruik van 2,5 kW. De verdere berekeningswijze hangt af van je type energiemeter.

Heb je al een digitale meter?

Dan kijkt de VREG elke maand naar de hoogste kwartierpiek in kilowatt (kW) die je digitale meter heeft geregistreerd. Deze 'maandpiek' kan je volgen in je ‘Mijn Fluvius’-account.

Elke maand berekent men de gemiddelde maandpiek: het gemiddelde van je maandpieken van de voorafgaande 12 maanden.

Voor je jaarafrekening neemt men een gemiddelde van alle gemiddelde maandpieken in je facturatieperiode. Op basis daarvan bepaalt men je uiteindelijke nettarief.

Nog geen digitale meter?

Ook dan geldt er een andere berekeningswijze. Omdat een analoge meter geen pieken (kW) registreert, berekent men je nettarieven als volgt:

  • Een deel van je nettarief bestaat uit een vaste bijdrage. Die komt overeen met een maandpiek van 2,5 kW. Dat is de minimumbijdrage voor gezinnen met een digitale meter.
  • Het overige deel berekent men op basis van je werkelijk afgenomen energie (kWh), net zoals vroeger.

Weetje: De gemiddelde maandpiek van een Vlaams huishouden is momenteel 4,16 kW. Bijna 80% van de Vlaamse huishoudens heeft maandpieken die gemiddeld onder 5 kW liggen.

Tip: check hier hoeveel jij thuis kan besparen op je energiekosten en ontdek oplossingen op maat om minder te verbruiken.

Stijgt je energiefactuur door het capaciteitstarief?

Voor het merendeel van de Vlamingen is de impact van de nieuwe nettarieven erg klein. Dat blijkt uit een onderzoek van de UGent en simulaties van de VREG, waarbij men de impact van het capaciteitstarief op verschillende type gezinnen heeft berekend. Het kWh-tarief daalt immers, bovendien heb je met een digitale meter meer controle over je nettarief. De VREG benadrukt dat je als consument geen comfort hoeft te verliezen en geen heel nieuw dagschema moet invoeren.

Benieuwd welke impact het capaciteitstarief zal hebben op jouw energiefactuur? Ontdek het via deze handige simulator van de VREG.

Hoe houd je je energiekosten onder controle?

Wil je hoge nettarieven vermijden, dan ga je best bewust om met je energieverbruik. Hier zijn een paar tips die je kan volgen:

  • Ontdek je verbruik
    Alles begint met het kennen van je verbruik. Als je een digitale meter hebt, kan je via mijn.fluvius.be aanvragen om je kwartierpieken te kunnen bekijken. Heb je nog een analoge meter? Geef dan maandelijks je meterstanden in in je klantenzone om een goed zicht te krijgen op je energieverbruik.
     
  • Start met energiemonitoring
    Via gedetailleerde energiemonitoring kan je je verbruikspieken nauw opvolgen. Dat doe je door een energy management app te koppelen aan je digitale meter.

    Kies je voor Luminus EnergyControl Monitor, dan houdt jouw digitale meter voortdurend je energie in de gaten. Via de dongle en bijbehorende app stuurt hij real time informatie over het verbruik in je woning. En dat gekoppeld aan je Luminus-tarief. Zo ontdek je snel alle grootverbruikers én besparingskansen. Ook de productie en injectie van je zonnepanelen volg je er nauwkeurig mee op.

    Via de app kan je zelfs meldingen instellen wanneer je aan een verbruikspiek zit én gemakkelijk toestellen uitschakelen wanneer nodig. Hello energiebesparing! Ontdek alle voordelen van energiemonitoring.
     
  • Spreid je elektriciteitsverbruik
    Probeer zo weinig mogelijk energieverslindende toestellen tegelijkertijd te gebruiken en je energieverbruik te spreiden. Zo beperk je jouw capaciteitstarief en kan je zelfs je nettarief doen dalen. Dus niet je elektrische auto opladen terwijl er was in de wasmachine zit en de airconditioning volop draait. Het programmeren van je toestellen helpt daarbij.
     
  • Overweeg zonnepanelen en een thuisbatterij
    Als je zonnepanelen hebt, kan je je verbruik afstemmen op de piekproductiemomenten van je panelen. Hoe hoger je zelfconsumptie, hoe minder je het elektriciteitsnet gebruikt en hoe lager je capaciteitstarief. Ontdek hier een richtprijs voor zonnepanelen, afgestemd op jouw situatie.

    Kies je bijkomend voor een thuisbatterij, dan kan je je verbruikspieken ‘afvlakken’. Dat doe je door je energie die je hebt opgeslagen in je batterij, in te zetten wanneer je verschillende energieverslindende apparaten tegelijk gebruikt. Je kan zelfs instellen dat dit automatisch gebeurt, zodat je nooit een bepaald piekverbruik overstijgt. Vraag hier een vrijblijvende offerte aan voor een thuisbatterij.
     
  • Een elektrische wagen? Ga voor traag opladen.
    Als je een elektrische wagen hebt, laad je deze best over een langere periode op om je verbruik te spreiden. Gebruik bijvoorbeeld een paar uur tijdens de nacht om je elektrische auto op te laden voor de volgende ochtend. Ontdek slimme laadoplossingen voor thuis.
     
  • Investeer in energiezuinige apparaten en verlichting.
    Door het verminderen van je totale energieverbruik kan je ook je capaciteitstarief verlagen.

Tip: met een groenestroomcontract van Luminus – zoals Maxx – ben je er 100% zeker van dat je stroom groen is, maar ook dat hij lokaal geproduceerd werd. Stap je over op Luminus Maxx, dan geniet je ook van interessante getrouwheidsvoordelen. 

Op wie heeft het capaciteitstarief de grootste impact?

Goed om te weten: De impact van het capaciteitstarief blijft voor het merendeel van de gezinnen beperkt. Met gewone huishoudelijke apparaten is het bijna onmogelijk om hoge pieken te bereiken. Een gemiddeld gezin verbruikt immers 3025 kWh per jaar.

Alleen in heel specifieke situaties heeft de invoering van het capaciteitstarief een groot effect op je energiefactuur. Enkele voorbeelden:

  • Als je een elektrische wagen hebt met een thuislader, maar geen zonnepanelen en/of thuisbatterij, kan het zijn dat je maandpiek de hoogte ingaat, en dus ook je netbijdrage.
  • Als je net je elektrische wagen oplaadt wanneer je warmtepomp opstart, moet je mogelijk meer betalen. Het gebruik van je grootverbruikers spreiden is een must wil je een hogere energierekening vermijden.
  • Als kleine verbruiker (zoals kleine gezinnen in een appartement, zonder zonnepanelen of elektrische wagen) heb je minder mogelijkheden om je verbruik te spreiden. Bijgevolg zal je het effect van het capaciteitstarief voelen via een stijging van je elektriciteitsrekening. 
  • Heb je een tweede verblijf in Vlaanderen? Dan ga je dat waarschijnlijk merken op je energiefactuur. Je gemiddelde maandpiek in dat verblijf is mogelijk lager, maar door de minimale bijdrage van 2,5 kW voor elke aansluiting stijgen je distributienettarieven.

Tip: Ontdek de impact van het capaciteitstarief voor een gezin met een digitale meter en zonnepanelen. En check hier de impact voor hetzelfde scenario, mét elektrische wagen.

Het capaciteitstarief is bedoeld om de overbelasting van het elektriciteitsnet te voorkomen en de groei naar duurzamere energiebronnen te ondersteunen. Door bewust om te gaan met je energieverbruik en te streven naar efficiëntie, kan je de impact van het capaciteitstarief op je energiefactuur beperken. Al een digitale meter? Ontdek dan Luminus EnergyControl Monitor, krijg realtime inzicht in je energieverbruik en bespaar gericht. Nu tijdelijk met korting!

In samenwerking met Luminus

Ontdek meer

Gratis brochure aanvragen

Bekijk meer brochures Vraag geselecteerde brochures aan

Nieuws

Meer nieuws +

Blijf op de hoogte. Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.