Vlaming bouwt energiezuiniger en maakt gebruik van hernieuwbare energie

Het EPB-rapport: enkele cijfers

EPB staat voor EnergiePrestatie en Binnenklimaat en heeft betrekking op het energetische totaalpakket van je woning: isolatie, luchtdichtheid, zonnepanelen, ventilatie, verwarmingssystemen, ... maar ook op de kwaliteit van je binnenklimaat. De EPB-regelgeving werd in 2006 ingevoerd voor nieuwe gebouwen en vergunningsplichtige renovaties.

Goede punten voor E-peil

Het E-peil is een maat voor de globale energieprestatie van een gebouw. Hoe lager het E-peil, hoe energiezuiniger het gebouw. BEN staat voor bijna-energieneutraal. Bouwen volgens de BEN-principes wordt vanaf 2021 de standaard voor nieuwbouwwoningen in Vlaanderen, in heel Europa zelfs. Het bijzondere aan BEN-woningen is dat ze weinig energie verbruiken voor verwarming, ventilatie, koeling en warm water.

De nieuwe eengezinswoningen met vergunningsaanvraag van 2016 behalen nu gemiddeld al E28. Dat is maar liefst 22 E-peilpunten beter dan wat wettelijk verplicht is voor vergunningsaanvragen van 2016 (namelijk E50) en 2 E-peilpunten beter dan BEN (E30). In totaal zijn sinds 2006 al 16.930 BEN-woningen gebouwd een stijging met  bijna 50% tov vorig jaar (11.500). ?En het gaat snel. Voor bouwvergunningen die in 2018 werden aangevraagd, waarvan nu de eerste definitieve EPB-aangiftes worden ingediend, bereiken we nu al een gemiddeld E-peil bij woningen van E19 (waar de eis nog op E40 ligt). Ook in de appartementsbouw is er een duidelijke evolutie naar lagere E-peilen. Het gemiddelde E-peil blijft hoger dan bij de eengezinswoningen, maar daalt ook naar gemiddeld E34 (voor aanvraagjaar 2017). De zuinigste gebouwen staan in Vlaams-Brabant (E15), Antwerpen (E14) en Limburg (E19). In West-Vlaanderen (E26) en Oost-Vlaanderen (E23) ligt het E-peil gemiddeld iets hoger. Wie in 2020 een bouwvergunning aanvraagt, moet een E-peil van maximaal E35 behalen, volgend jaar wordt dit maximaal E30.

De keuze voor hernieuwbare energie

Ook opvallend in de cijfers is de keuze voor hernieuwbare energie in bijna alle nieuwbouwwoningen. In 2006 koos amper 4% voor hernieuwbare energie. Dit steeg naar 55% in 2014 en 76% in 2017 en 95% in 2018 (op basis van zeer voorlopige cijfers). ?

Voor aanvraagjaar 2017 kiest 72% voor fotovoltaïsche zonnepanelen (PV), bijna 1 op 5 kiest voor een warmtepomp en amper 2% kiest voor een zonneboiler. Verder valt op dat fotovoltaïsche zonnepanelen steeds vaker gecombineerd worden met een warmtepomp (17% in 2017, 22% in 2018). 

?S-peil

Het 'S-Peil' of 'schilpeil' drukt de energie-efficiëntie van de gebouwschil uit. Het vat alle energetische kwaliteiten van de schil (zowel de winsten als de verliezen) samen tot één getal. Voor woongebouwen vanaf bouwaanvraagjaar 2018 is het S-peil of ‘schilpeil’ ingevoerd. Het S-peil mag maximaal S31 bedragen? en brengt alle energetische kwaliteiten van de schil samen tot één getal. Het zegt hoe goed de gebouwschil bestand is tegen koude winterdagen, maar ook of er genoeg zonnewering is op hete zomerdagen en of de woning een efficiënte vorm heeft. ?Op basis van zeer voorlopige cijfers, bedraagt het gemiddelde S-peil S26 voor eengezinswoningen en S23 voor appartementen. 

Ingrijpende energetische renovatie

Sinds 2015 spreken we bij zeer grondige renovaties over een ‘ingrijpende energetische renovatie’. Een IER is een renovatie waarbij  minstens 75% van de bestaande en nieuwe scheidingsconstructies die het beschermd volume omhullen en die grenzen aan de buitenomgeving worden geïsoleerd, de verwarmingsinstallatie wordt vernieuwd en een ventilatiesysteem wordt voorzien.

Ook daar kunnen we voor het eerst conclusies trekken. Deze woningen moeten een E-peil behalen van E70, en tot vorig jaar E90. 1 op 4 vergunningsplichtige renovaties is een ingrijpende energetische renovatie. Ook hier is er een duidelijke trend om onder de verplichte E-peileis te duiken. Voor bouwaanvragen in 2017 bedraagt dit gemiddeld E56 voor woningen en E61 voor appartementen. In tegenstelling tot nieuwbouwwoningen, zien we echter dat 2/3 er niet kiest om hernieuwbare energie te plaatsen.

Vlaming investeert opnieuw meer in energiebesparing

Het afgelopen jaar 2019 was een goed jaar voor de premie-aanvragen bij de netbeheerder Fluvius. Op basis van de eerste cijfers, blijkt dat  in 2019 zo’n 19% meer premies werden uitbetaald ten opzichte van het jaar voordien. In 2019 werden ruim 100.000 premies toegekend.  Halverwege vorig jaar organiseerde de Vlaamse overheid nog een campagne om mensen te sensibiliseren om effectief een energiepremie aan te vragen, toen bleek dat het aantal premie-aanvragen aan het dalen was, ondanks een groeiend aantal renovaties van woningen. Deze campagne heeft blijkbaar effect gehad. Extra inzetten op een duidelijke communicatie loont.

Hernieuwbare energie

Ook investeringen in hernieuwbare energie zitten in de lift. Er werden in 2019 zo’n 43% meer premies toegekend voor een warmtepomp en 17% meer premies voor een zonneboiler. Ook de nieuwe premie sinds 2019 voor een warmtepompboiler scoort goed. Er werden al ruim 1000 premies uitbetaald.

“We willen mensen overtuigen van een simpele waarheid: investeren in je huis is investeren in je eigen toekomst en in je portemonnee. Goed voor onze energiefactuur en het behalen van onze klimaatdoelstellingen.”, stelt Vlaams minister van Energie Zuhal Demir. “Ook de komende jaren zetten we dus verder in op het betaalbaar maken van renovaties. Maar, zaken betaalbaar maken is één ding. Mensen door de bomen nog het bos laten zien, een tweede. Beiden staan alvast op de agenda van de Vlaamse regering. De komende jaren hoopt de Vlaamse regering alvast een andere inhaalbeweging in te zetten: een inhaalbeweging van de vereenvoudiging. Door procedures te vereenvoudigen en ook eenvoud te brengen in het uitgebreide landschap van premiestelsels. Mijn diensten werken daar alvast aan.”,

Premies 2020

Ook in 2020 blijft er een uitgebreid premie-aanbod bestaan.  De Vlaamse overheid roept iedereen op om van de energiepremies gebruik te maken. Ze maken echt wel een verschil om je renovatie meer betaalbaar te maken. De premie aanvragen gaat snel en kan je volledig online uitvoeren. Kort daarna mag je de premie op je rekening verwachten.

Vernieuwd EPC 

Indien je in Vlaanderen een woning wenst te verkopen of te verhuren, heb je een energieprestatiecertificaat (EPC) nodig. Vorig jaar werd het EPC grondig vernieuwd, met als belangrijkste vernieuwing de  invoering van een energielabel van A+ (zeer energievriendelijk) tot F (energieverslindend)?. Het vernieuwde EPC focust nog meer op het verschaffen van advies om de woning energetisch te verbeteren tot aan label A. Het doel van de Vlaamse overheid is namelijk dat elke woning tegen 2050 ene A-label heeft? Een EPC laten opmaken  kost gemiddeld 200 euro. Je kan ook vrijwillig een EPC laten opmaken om de energiescore van je woning te kennen.

In 2019 werden er ruim 95.000 EPC’s opgemaakt. Gemiddeld behaalde een appartement in 2019 een energiescore van 270 (of een C-label) en een eengezinswoning een energiescore 442 (of een E-label). Bij de woningen valt op dat bijna de helft van de woningen (46%) maar een slecht energielabel (E of F-label) behalen. Bij de appartementen is dat 17%. Amper 15% van de woningen behaalt een zeer goed energielabel (A of B-label). Bij appartementen is dat 41%. 

Ontdek het uitgebreide EPB-cijferrapport.