Zelf energie opwekken
Door zelf energie op te wekken, wordt er minder energie van het net afgenomen. Door de hoge energieprijzen is zonnepanelen kopen alleen maar interessanter geworden. De vraag is intussen zo groot dat sommige installateurs zelfs een offertestop hebben ingelast. Bij het plaatsen van zonnepanelen is het vooral belangrijk dat eerst wordt nagegaan of het dak hiervoor wel geschikt is. Daarnaast moet er goed worden nagedacht over de grootte van de installatie en de positionering ervan.
Momenteel zijn er voor particulieren weinig goede alternatieven voor zonnepanelen. De kleine windmolens hebben bijvoorbeeld een onzekere opbrengst, terwijl het windaanbod op een hoogte tot vijftien meter sowieso al beperkt is. Tegelijkertijd zijn zonnepanelen de afgelopen jaren een stuk goedkoper geworden, waardoor ze financieel interessanter zijn. Er zijn wel uitzonderingen. Op hoge gebouwen lijken windmolens met een lage capaciteit wel interessant te zijn. Dat blijkt uit een studie naar het potentieel van stadswindmolens in Brussel. Voor het plaatsen van dergelijke stadswindmolens is er wel een milieuvergunning nodig. Bovendien moet er ook een haalbaarheidsstudie worden uitgevoerd. In de praktijk is het niet meteen een optie voor particuliere verbouwers.
Zelfverbruik verhogen
Het is niet alleen belangrijk om zonnepanelen te plaatsen, maar ook om na te denken over hoe het zelfverbruik kan worden geoptimaliseerd. Zonnepanelen wekken massaal energie op tussen 11 en 15 uur, met een piek rond 13 uur. Alleen is dat meteen ook het moment waarop de meeste gezinnen net weinig elektriciteit verbruiken. Een oplossing kan zijn om de zonnepanelen naar het oosten of het westen te richten, zodat je opwekt wanneer je wel thuis bent. Daarnaast programmeer je huishoudtoestellen zo dat ze overdag werken. Ook een elektrische boiler laat je bij voorkeur overdag het water opwarmen. Eventueel maak je gebruik van een PV-vermogensregelaar om je daarbij te helpen. Een thuisbatterij kan interessant zijn om het zelfverbruik te verhogen. Zowel voor zonnepanelen als voor een thuisbatterij zijn er premies.
De woning isoleren
Verder komt het er natuurlijk op aan om de buitenste schil van de woning aan te pakken. Goed isoleren is een combinatie van het geschikte materiaal gebruiken en een nauwkeurige plaatsing. Enkel zo zijn zowel condensatie als koudebruggen te voorkomen. Over het algemeen gaat daarbij veel aandacht naar dakisolatie, muurisolatie en vloerisolatie. Vooral bij ingrijpende renovaties is er veel mogelijk. Bij woningen die over een spouw beschikken, is spouwmuurisolatie een eenvoudige en betaalbare manier om de isolatiewaarde flink op te krikken.
Ook vensters kunnen voor veel energieverlies zorgen. Hoe groot dit verlies is, is afhankelijk van de grootte van de vensters, waar ze zijn geplaatst en het buitenschrijnwerk. Soms kan beter isolerende kozijnen kopen al een flinke besparing opleveren. Sinds 2020 geldt in Vlaanderen de dubbelglasnorm: dubbelglas is in elke woning verplicht. Desondanks wordt hoogrendementsglas steeds meer de norm.