[mysticwizard]

Op aanraden van een forumlid zou ik enkele bestaande topics willen bundelen in 1 topic. Betreft de renovatie van onze woning van 1986, een bungalow waar de bovenverdieping nu als zolder gebruikt wordt. Als CV ketel gebruiken we momenteel een mazoutketel, warm water dmv een elektrische boiler. Het huis beschikt over zowel radiatoren als convectoren.  Ons huis is gelegen langs een drukke steenweg, aan die zijde zullen de kinderkamers liggen. 
Al het raamwerk is PVC dubbel glas, aan de zuidkant reeds super polyglass (U 1.3-1.5 W/m²K). De benedenverdieping is volledig onderkelderd. Hoogte van de kruipkelder is 1m10, rekening houdende met de "gewelven" die uitsteken is de hoogte 1m.
Het staat vast dat de binnenzijde volledig aangepakt zal worden. De trekkers op de zolder zullen verhoogd worden waardoor deze zolder een volwaardig verdiep kan worden. Bij het inrichten van de bovenverdieping zullen we veel "verloren" schuine wanden hebben waar leidingwerk gelegd kan worden (ventilatie, elektriciteit,...). Ik heb geen idee als onze bestaande vloer geïsoleerd is. De buitenmuren zouden we graag zo laten, deze zijn geïsoleerd met "plaatjes" van enkele cm's dik. Op termijn zou de buitenmuur gekaleid kunnen worden, nu zeker geen must.
Welke vernieuwingen liggen sowieso vast om door te voeren:

Nieuwe vloeren, nieuwe keuken, nieuwe badkamers , nieuwe binnendeuren, samenvoegen van enkele kamers, nieuw schrijnwerk, trap, gashaard, elektriciteit, schilderwerken. In bovenverdieping 2 nieuwe veluxen en plaatsen grote dakkapel. Het dak is reeds geïsoleerd, mogelijks gaan we dit nog wat extra isoleren.

Aangezien het om een vrij ingrijpende renovatie gaat, het huis vermoedelijk nooit meer zo "gestript" zal worden, willen we nu ook zoveel mogelijk energetische aspecten aanpakken en ons zo goed mogelijk voorbereiden op de toekomst. We vinden het echter wel belangrijk om kosten/baten af te wegen en niet zomaar de meest ingrijpende veranderingen te gaan doorvoeren. 
De wijzigingen die nu nog een vraagteken zijn voor ons om al dan niet door te voeren:

* Plaatsing nieuwe ramen en buitendeuren. Indien we hiervoor gaan willen we sowieso voor PVC ramen en houten deuren gaan. Er is reeds een glazenzetter geweest. Deze raadt HR++ glas aan (U waarde 1.0), 4 seizoensglas aan de zuidkant. Aangezien we met rolluiken zouden werken lijkt ons dit een goede combinatie. Zijn we gaan werken -> rolluiken naar beneden om de warmte zoveel mogelijk buiten te houden. Aan de straatkant twijfelen we nog over akoestisch glas gezien drukke steenweg.

* Plaatsing CV ketel. We zijn momenteel geneigd om voor een HR condensatiegas ketel te gaan. Al dan niet met doorstromer? Vloerverwaring is nice to have, echter geen must. Is het de kost en moeite waard om alle vloeren te gaan uitbreken om vloerverwarming te leggen...? is er wel voldoende hoogte voor vloerverwarming. Alternatief is nieuwe vloer kleven op bestaande vloer en de kruipkelder isoleren.  We zouden nu kunnen starten met lage temperatuur radiatoren/convectoren, zodat we later makkelijk een warmtepomp kunnen aansluiten..

* Ventilatiesysteem. Doen of niet. Het 1 hangt wat samen met het ander denk ik. Vervangen we ramen en deuren lijkt het qua wooncomfort belangrijk om ventilatie te plaatsen. Gezien de drukke steenweg dan onmiddellijk gaan voor ventilatiesysteem D, wat ook duidelijk wat is het geopende topic. Bedankt voor jullie advies!

Hierbij ook een link naar de verschillende topics dat reeds geopend zijn. Ik heb hierboven zoveel mogelijk informatie bondig proberen bundelen. 

https://www.bouwinfo.be/forum/ruwbouw/buitenschrijnwerk/zin-onzin-van-ramen-vervangen-poly/super-poly-glas

https://www.bouwinfo.be/forum/technieken/ventilatie/ventilatiesysteem-niet-bij-onze-renovatie

https://www.bouwinfo.be/forum/technieken/verwarming/renovatie-cv-ketel-vernieuwen-welk-type

 

[mysticwizard]

Eventueel wat bijkomende informatie indien dit nuttig kan zijn:

- Vloeroppervlakte (boven + onder) = 268m².

- Glasoppervlakte = +- 38m²

 

[MarcMarc]

Ik blijf door etteren met mijn opmerking dat stap 1 een energieverliesberekening maken is in bijvoorbeeld excel.

Alle oppervlakten met bijbehorende u-waarden zet je in excel zodat je het totale energieverlies kan bepalen bij -10 graden. Dat geeft jou een indicatie hoeveel vloerverwarming per m2 aan vermogen moet afgeven. In Nederland wordt vloerverwarming gewoon ingevreesd zonder dat je een vloer eruit hoeft te breken. Wel de kruipkelder isoleren met een Rd waarde van minimaal 4. Als je de bovenverdieping heel goed isoleerd heb je alleen beneden vloerverwarming nodig en kan alle verwarming boven (op de badkamer na) vervallen. Voor vertrekken die slechts sporadisch verwarmd worden kan je terugvallen op zaken als IR verwarming (dit is een voorbeeld van een integrale benadering, door meer isolatie vervalt de kostenpost verwarming boven) 

Als alle oppervlakten eenmaal zijn ingegeven kan je m.b.v. het aantal graaddagen een indicatie krijgen van je jaarverbruik. Door te spelen met de u-waarden per oppervlak kan je het effect van een isolatiemaatregel zien op het jaarverbruik en daarmee de kosten en terugverdientijden.

Vervolgens kan je precies zien welke oppervlakten (ramen / gevels / dak / vloeren e.d.) je moet prioriteren en welke maatregelen minder zin hebben. Aangezien je toch zo goed als de hele woning stript, isoleren isoleren isoleren want isolatie is slechts een fractie van de totale kosten inclusief wand/vloer afwerking en later bij isoleren doe je niet omdat de kosten van de afwerking zo hoog zijn. 

Principiële keuzes als ventilatie D en vloerverwarming maak je als eerste. Aangezien je nu geen gas hebt liggen is een lucht-water warmtepomp wat mij betreft een logische keuze als duurzaamheid een streven is (persoonlijk vind ik dat je dat nu moet nastreven om onnodige kosten over 20 jaar te vermeiden wanneer gas/mazout ketels uit den boze zijn of door CO2 belasting te duur worden).

Dus, je moet met een integrale blik naar het project kijken want het heeft allemaal invloed op elkaar. 

 

[D I Y]

je moet met een integrale blik naar het project kijken want het heeft allemaal invloed op elkaar. 

+1

 

[mysticwizard]

Een EPB adviseur is niet vereist in ons geval.

Wat is de meest budget vriendelijke manier om te achterhalen welke ingrepen que isolatie en ventilatie er het meest effectief zijn? 
zelf op internet een warmteverliesberekening maken en  spelen met de U waardes zoals  MarcMarx hieronder aanhaalt?

 

[Kwakkel]

Epb kost een paar 100 euro. Het is niet omdat je niet moet, dat je er niet toch  1 kan inschakelen. Dat moet dan zelfs geen volledig EPB rapport zijn... 

 

[art]

Een EPB adviseur is niet vereist in ons geval.

Wat is de meest budget vriendelijke manier om te achterhalen welke ingrepen que isolatie en ventilatie er het meest effectief zijn? 
zelf op internet een warmteverliesberekening maken en  spelen met de U waardes zoals  MarcMarx hieronder aanhaalt?

Zelfs bij een kleine renovatie is het verplicht om mechanische ventilatie te hebben. 
 

 

[mysticwizard]

Wie gaat ons dat verplichten? Geen mens dat weet dat we deze renovatie uitvoeren... tenzij de aannemers waar we natuurlijk mee samen werken

 

[Verwijderd lid 178789]

Wie gaat ons dat verplichten? Geen mens dat weet dat we deze renovatie uitvoeren... tenzij de aannemers waar we natuurlijk mee samen werken

Je  moet dat hoofdzakelijk voor jezelf doen !

In de gevallen dat er wel een verplichting is hoeft dat ook niet persé een mechanisch systeem te zijn, je kan ook een ventilatiesysteem A toepassen, dan gebeurt de ventilatie op een natuurlijke manier.

Zelf zou ik hierop niet te veel vertrouwen en resoluut voor een systeem D kiezen.

 

[art]

Wie gaat ons dat verplichten? Geen mens dat weet dat we deze renovatie uitvoeren... tenzij de aannemers waar we natuurlijk mee samen werken

Typisch. Eerst de regelgeving naast zich neerleggen en dan het lef hebben om advies te komen vragen. 
goe bezig. 

 

[mysticwizard]

Mijn reactie was alleszins niet zo bedoeld, zeker niet om de regelgeving naast ons neer te leggen...excuses hiervoor. feit is wel dat de regelgeving niet van toepassing is op onze renovatie en de must haves van de regelgeving willen uitvoeren. we zijn alleszins van mening om alles zo grondig mogelijk uit te voeren, ventilatie, isolatie etc. 
 

Mijn vraag was vnl waar het in mijn situatie het makkelijkste en goedkoopste is om inlichtingen te vragen om een zo goed mogelijke isolatie en ventilatie te voorzien in ons huis. Aangezien we zonder architect werken zijn we op onszelf aangewezen. 

 

[Kwakkel]

Kamp C kan je ook eens proberen, of hun naamgenoten in de verschillende provincies? 

 

 

[art]

Mijn reactie was alleszins niet zo bedoeld, zeker niet om de regelgeving naast ons neer te leggen...excuses hiervoor. feit is wel dat de regelgeving niet van toepassing is op onze renovatie en de must haves van de regelgeving willen uitvoeren. we zijn alleszins van mening om alles zo grondig mogelijk uit te voeren, ventilatie, isolatie etc. 
 

Mijn vraag was vnl waar het in mijn situatie het makkelijkste en goedkoopste is om inlichtingen te vragen om een zo goed mogelijke isolatie en ventilatie te voorzien in ons huis. Aangezien we zonder architect werken zijn we op onszelf aangewezen. 

Aan je lijstje te zien van werken (extra kamers, samenvoegen van kamers, isolatie, verwarming, ...) denk ik dat je wel verplicht bent om de minimaal geëiste debieten te halen.  Net zoals verplichte isolatie waarden. 

 

[MarcMarc]

Ik vind het bijzonder dat je bij een budget van 260k te zuinig bent voor een rapportje van 100 euro dat jou kan helpen om die 260k verstandiger uit te geven en in plaats van dat hier tijd verspilt met ideeën om anno 2020 nog radiatoren te gebruiken bij een totaalrenovatie.

 

[mysticwizard]

Het gaat mij niet om het zuinig zijn, ik was er mij gewoon niet bewust van dat een EPB adviseur ingeschakeld kon worden om advies te verlenen zonder dat het gaat om een renovatie met bouwaanvraag of inschakeling architect. Ik zou het juist enorm interessant vinden om advies te krijgen over de huidige situatie en met deze info aan de slag te gaan. Ik kijk ondertussen verder om iemand te laten langskomen. 

 

Daarnaast zijn we ook enorm aan het twijfelen geslaan om al dan niet te gaan renoveren omdat er verschillende mensen uit onze omgeving gezegd hebben dat het verstandiger is om direct een nieuwbouw te zetten. We gaan een zeer groot budget vrijmaken, maar we blijven natuurlijk met een "oudere" woning zitten. 

 

[mysticwizard]

Heb ondertussen contact opgenomen met 3 EPB adviseurs. Allen reageerden nogal verontwaardigd dat ik advies wou vragen aan hen terwijl ik niet EPB plichtig ben. 2 bedrijven wouden enkel een EPC bepaling doen voor en na de renovatie, 1 adviseur heeft me telefonisch al heel wat tips gegeven en wil indien gewenst nog eens langskomen om alles ter plaatse te bekijken.

Momenteel heeft onze woning een EPC peil van 301 W/m²K (zonder de nadien geplaatste PV installatie). Na de ingrepen (isolatie dak, vloer/kruipkelder, nieuwe ramen, condensatie gas en ventilatie D) zouden we op ongeveer 100 W/m²K uitkomen. Volgens de EPB adiviseur zouden we ook onder een E peil van 70 moeten kunnen raken (zonder problemen..). Hij zei dat alle, vooropgestelde ingrepen, prima waren. Een zonneboiler zou hij persoonlijk niet adviseren wegen hoge ROI en draagt weinig toe tot het E peil of EPC... Laagste priorieit meegeven was de boodschap. 
Dit allen indien er effectief enkele cm's van isolatie in de spouwmuren zit, dit is nog na te kijken. Hij verwacht de U waarde van onze muren 1. Hr++ glas 1.0 met PVC ramen U=0.7 leek hem ideaal in onze situatie. Triple glas zal altijd iets beter zijn, maar de voordelen wegens mogelijks niet op tegen de nadelen. Indien mogelijk spouwmuur na-isoleren. De muren grondig renoveren en bij isoleren leek hem een brug te ver indien bovenstaande verhaal uitgevoerd wordt. 

Vloerverwarming of niet wou hij zich niet over uitspreken. Hij zei om alleszins NU nog niet voor een warmtepomp te gaan maar voor gas condensatie wegens de veel lagere kostprijs van gas momenteel en geringe investeringskost van een gasketel. Binnen een 2-tal weken staat een afspraak gepland met de sanitaire man, we zullen dit topic dan zeker eens aankaarten. Afspraak met een isolatie bedrijf ga ik ook asap voor kijken. 

 

 

[MarcMarc]

@mysticwizard, verstandig dat je contact hebt gezocht met EPC adviseurs en mooi dat er een geschikte tussen zat.

Op basis van de EPC cijfers heb ik even heel grof becijferd in hoeverre vloerverwarming mogelijk is.

Ik zal de stappen uitschrijven zodat iedereen dat kritisch kan volgen en mij kan corrigeren mocht mijn analyse niet kloppen.

Stap1:

EPC van 100 interpreteren als 100 kWh/m2/jaar.

Stap 2:

Omrekenen naar jaarverbruik door te vermenigvuldigen met het vloeroppervlak van 250m2 geeft 25.000 kWh energiebehoefte per jaar.

Stap 3:

Vaststellen energieverlies per graad temperatuurverschil door uit te gaan van het aantal graaddagen en te delen door 24 voor het energieverlies per uur.

Aanname, aantal graaddagen is 3000. Dat geeft 25.000/3000/24 = 347W

Stap 4:

Worst case verwarmingsbehoefte bij -10 graden buiten, 20 graden binnen en dus een temperatuurverschil van 30 graden:

347 x 30 = 10.410W

Stap 5:

Vereiste warmteafgifte per m2 vloerverwarmingsoppervlak bepalen:

Uitgaande van alleen de benedenverdieping met vloerverwarming geeft dat 135 m2 vloerverwarmingsoppervlak en daarmee  een afgifte van 77W/m2.

Stap 6:

Naslag afgiftetabellen vloerverwarming om te bepalen of je met lage toevoertemperaturen kan werken zodat je in de toekomst probleemloos kan overstappen van een gasgestookte CV ketel naar een warmtepomp

Ga naar bijvoorbeeld https://www.wth.nl/support-en-downloads/afgifte-berekening en je ziet dat met 35 graden toevoer, 31 graden retour en 10cm hoh er een warmteafgifte is van 77W/m2 wat voldoet aan de worst case berekening in stap 4 en stap 5 (hier twijfel ik een beetje of het reëel is om een delta T van 4 graden te halen)

Voorlopige conclusie:

Streef naar die EPC van 100 kWh/m2/jaar of beter en vloerverwaming op basis van een toekomstige warmtepomp is mogelijk.Als je voor vloerverwarming gaat, probeer dan wel een minimale Rc-waarde van 4 te halen voor de vloerisolatie in de kruipkelder.