[klusmuts]

Hallo,

Ik ben enigszins thuis in de wereld van de elektriciteit door mijn werk, depannage en onderhoud liften/roltrappen, maar kom er toch niet helemaal uit, dus hopelijk is hier een knappe kop die mij op onderstaande vragen kan beantwoorden.

Tijdens de bouw van onze woning hebben we 'preventief' een drie fase automaat geplaatst van 20A voor de zonnepanelen.
We hebben hiervoor gekozen omdat we destijds nog niet goed wisten hoe groot onze zonnepanelen-installatie zou worden.
Ondertussen hebben we hier meer duidelijkheid in gekregen en is besloten een monofase omvormer te plaatsen.
Onze zekeringkast staat op het gelijkvloers.
De omvormer zal op de eerste verdieping komen te hangen, waar reeds een 5G6 mm² preflex naar toe  loopt.

1. Mag ik de omvormer rechtstreeks op deze 3 fase automaat aansluiten of moet ik er nog een monofase automaat tussen plaatsen? Ik vermoed dat het rechtstreeks kan, aangezien een driefase automaat volgens mij niet meer is als meerdere 1 fasige automaten die via de behuizing aan mekaar gekoppeld zijn.

2. Voor de keuring, ik heb eens gehoord dat de zonnepanelen-installatie van het net losgekoppeld moet kunnen worden, zijn hier nog specifieke regels voor? Dit kan toch eenvoudig gebeuren met de geplaatste automaat.

3. Moet het amperage van de automaat waarop de pv-installatie is aangesloten worden afgestemt op de maximale hoeveelheid opgewekte stroom? Ik heb altijd zo geredeneerd dat mijn differentiëlen 40A zijn, de huisaansluiting 20A (3 x 400V), dus zou er max 20A van mijn pv-installatie mogen komen.
In praktijk gaat deze niet meer als 14A leveren. Loop ik nu een risico doordat de reeds aanwezige automaat voor de zonnepanelen aanzienlijk boven deze waarde ligt (20>14A). Zou mijn omvormer in het slechtste geval, bv. bij kortsluiting o.i.d. kunnens sneuvelen doordat de automaat pas op 20A afspringt in plaats van de max. waarde van de pv-installatie zelf?

4. Hoe zit het met de werking van een driefase differentieel indien slechts op één fase stroom wordt geïnjecteerd? Moet ik nog rekening houden met de fase waarop ik de omvormer aansluit? Ik vermoed zelf dat ik dit best doe op de fase waarop de test-functie is voorzien.

 

[D I Y]

1. Ja dat mag

2. ja, dat gebeurt met die automaat. Er zal wellicht ook nog een kleine teller geplaatst worden om te meten hoeveel er geïnjecteerd wordt.

3. Met 40A diff en max 20A toevoer net en max 20A toevoer PV is dat in orde.
De automaat voor de omvormer moet minstens even zwaar zijn als maximale stroom die de omvormer kan leveren. Je zou voor een 16A automaat kunnen gaan, maar 20 is ook goed. De automaat is niet bedoeld om de omvormer te beschermen, maar om de leidingen te beschermen. Met 5G6 zal dat wel snor zitten.

4. differentieel blijft gewoon werken

 

[klusmuts]

Okido, merci al voor je snelle antwoord!

Wat ik nog altijd niet snap is de werking van de differentieel.

Stel dat ik niet thuis ben op een zonnige dag, dus weinig verbruik op alle fasen en toch een hoge stroominjectie op een specifieke fase. Is het dan niet zo dat de vectoriële som van de drie fasen niet 0 is en de differentieel uitvalt.

Waarschijnlijk zie ik hier ergens iets verkeerd, maar ik vind er online geen antwoord op. Ook de collega's vandaag eens aan de tand gevoeld en ook zij konden mij geen antwoord hierop geven.

 

[YokoTsuno]

klusmuts schreef:

Stel dat ik niet thuis ben op een zonnige dag, dus weinig verbruik op alle fasen en toch een hoge stroominjectie op een specifieke fase. Is het dan niet zo dat de vectoriële som van de drie fasen niet 0 is en de differentieel uitvalt.

Waarom denk je dat? Als er geen verbruik is loopt er bij een enkelfasige omvormer enkel stroom door 1 fase en nul. Die zijn per definitie altijd even groot en in tegenfase. 

PS: Ook in jouw geval moet je rekening houden met dit.  vectotplaatje is wel anders bij 3F400V + N net. 

 

[klusmuts]

Ik snap inderdaad dat op de N en de F waar de omvormer op staat de stromen gelijke waarden hebben en in tegenfase staan.

Maar wanneer valt een driefasige differentieel dan af? Welk verschil in stromen of waarden moet een driefasige differentieel waarnemen om af te vallen? Misschien een domme vraag maar ik ben er niet helemaal op mee.

Ik heb het vectorplaatje bekeken, wij hebben een 3x400v aansluiting van 20A, driefasige differentieel van 40A en de omvormer zou op een driefasige automaat van 20A komen te hangen (weliswaar maar eenfasig aangesloten). In mijn geval is het vectorplaatje dus een ster ipv driehoek vermoed ik. Welke rekensom moet ik maken om er zeker van te zijn dat er niets fout gaat.

En in het geval dat er iets fout zou gaan, zoals je in het andere topic zei, wat zou er dan fout gaan. Valt je differentieel af, of ontstaan er ergens gevaarlijke stroomsterkten?

 

[janus wago]

Bekijk het simpel,

Een diff meet wat er binnenkomt en wat er buiten gaat.

Of dat nu 1,2 of  3 fase zijn.

Als daar  een verschil tussen is springt hij af.

 

[klusmuts]

Maar als er na de differentieel bijkomende stroom wordt "gecreëerd" dan is er toch een verschil tussen wat er binnenkomt en buiten gaat?

Of is het zo dat de differentieel telkens afzonderlijk het verschil bekijkt tussen N en L1, N en L2, N en L3? En stel dat je 10A opwekt, je omvormer zit op N en L2 dan zou de differentieel dus 10A meten op N en L2. Terwijl op de andere fasen geen verbruik is en nauwelijks stroom vloeit, dezelfde N kan dan toch niet inneens voor L1 en L3 bijvoorbeeld maar 1A zijn? Het is tenslotte dezelfde N?

Ik denk dat ik dus in mijn denkwijze helemaal verkeerd zit, kan iemand het mij uitleggen zodat ik het snap?

 

[D I Y]

Als we het sterk vereenvoudigen naar DC stromen, dan komt er zonder PV altijd X, Y en Z stroom binnen via de fases en stroom er X+Y+Z stroom naar buiten via de N. Met een omvormer zal er bvb X+Y+(Z-PV) naar binnen stromen en X+Y+(Z-PV) naar buiten via de N. Perfect in balans.

Het is pas op het moment dat er een stroom Q een andere weg vindt dan de N om naar buiten te stromen dat er een onevenwicht is en de diff reageert.

 

[YokoTsuno]

  En stel dat je 10A opwekt, je omvormer zit op N en L2 dan zou de differentieel dus 10A meten op N en L2. 

Jouw redeneringsfout begint eigenlijk daar al. Als er 10A door L2 vloeit en niets door L1 en L3, dan loopt er -10A door N, netto 0 dus. Die N gaat immers ook door de aardlekschakelaar. 

Stroom heeft een polariteit igv DC en fase igv AC. Omdat deze meestal geen relevantie heeft in de context van huisinstallaties wordt dit nooit vermeld. Er is echter wel degelijk een verschil tussen 10 en -10A

 

[klusmuts]

YokoTsuno schreef:

PS: Ook in jouw geval moet je rekening houden met dit.  vectotplaatje is wel anders bij 3F400V + N net. 

Oke, ik heb het even laten bezinken en er eens goed over nagedacht. Ondanks dat het vectorplaatje anders is bij een 3x400v net denk ik dat het genoemde voorbeeld ook van toepassing is op dit net. Ik snap het echter nog niet volledig.

Bij het 3x230v net begrijp ik dat er een te grote stroom kan ontstaan op de gemeenschappelijke derde fase, maar bij een 3x400v net is de derde fase (uitgaande van het genoemde voorbeeld) niet gemeenschappelijk. Wanneer er op L1 en L3 geen afname is, op L2 vollebak afname en vollebak energieopwekking op L1, ontstaat er een vectoriele som van i1 en i2 die inderdaad groter gaat zijn dan die stromen apart gezien.

Maar wat houdt die vectoriele stroom precies in, in mijn geval? Gaat het stroom i3 zijn? Waar zal het stromen? Kleine rekensom maakt dat ik in het slechtste geval dus 35A in het systeem heb rondstromen terwijl de huisaansluiting 3x400v 20A bedraagt. En in dat geval zal de automaat van mijn omvormer toch gewoon afspringen? Nu, ik ben dus nog niet helemaal mee... zucht

Mijn zekeringkast is bedraad met 10 carre dus dat zou geen probleem moeten zijn naar bedrading toe. Verder zijn alle verbruikers netjes verdeeld over de verschillende fasen. Het enige wat (naast de omvormer) op een driefasige automaat hangt is de inductiekookplaat (die in praktijk slechts op L1 en L2 is aangesloten, zoals voorgeschreven door de fabrikant). Moet ik hier nu schrik voor hebben of is het een storm in een glas water en zal het in praktijk niet snel gebeuren?

 

[YokoTsuno]

klusmuts schreef:

Maar wat houdt die vectoriele stroom precies in, in mijn geval? Gaat het stroom i3 zijn? Waar zal het stromen? 

Door de nulleider in jouw geval, is immers een 3F400V +N net. 

De cirkel stelt de maximum stroomafname van je aansluiting voor, 40A bv (hoofdautomaat in teller kast). Het eerste plaatje stelt een toestand voor zonder PV-omvormer waar L1 vol belast is, L2 deels en  L3 helemaal niet. De derde vector is de stroom door de nulleider die zoals je kan zien nog steeds binnen de circkel valt. Zelfs al is die L2 vol belast, dan nog ligt de som, stroom door nulleider nog binnen of op de cirkel <= 40A

Als je een enkelfasige omvormer aansluit draait de fase van de stroom in die fase om als er geen afname is op die fase (Zie je in plaatje 2). De som, stroom door nulleider dus is in dat geval groter dan de aansluitcapaciteit. Hoofdautomaat kan dus uitvallen. 

Moet ik hier nu schrik voor hebben of is het een storm in een glas water en zal het in praktijk niet snel gebeuren?

De kans dat de fase waarop die omvormer is aangesloten onbelast is EN de 2 overblijvende fasen dermate belast zijn dat die stroom lang genoeg boven de waarde van de aansluitcapaciteit komt is inderdaad klein. Het is echter niet zo dat die kans volledig onbestaande is. 

Je kan dat vergelijken met aardlekschakelaars. De kans dat de boiler lekt, de aarding niet werkt en de (30mA) aardlekschakelaar faalt is behoorlijk klein, toch is mij een geval bekend in de krant van iemand die precies op die manier geelektrocuteerd is. Als je dus ooit tegen een  "hoe is dat nu mogelijk" moment aankijkt, dan denk je aan deze post 

. 

 

 

 

 

[klusmuts]

Alvast bedankt, het is een stuk duidelijker ondertussen!

Je spreekt nu over het feit dat in genoemd voorbeeld de stroom in de N groter is dan de aansluitcapaciteit en de hoofdzekering dus zal afvallen.

Maar is het niet zo dat de automaat met de laagste waarde (in mijn geval 16A) als eerste zal afvallen. Die gaat toch als eerste een te grote stroom door zijn N gestuurd krijgen.

Of moet ik het anders bezien? Zal de stroom in de N de gemakkelijkste weg nemen en bij geen verbruik in die kring terug naar de hoofdzekering stromen en daar in geval van over de maximum capaciteit te zitten, uit te schakelen?

 

[YokoTsuno]

klusmuts schreef: !aar is het niet zo dat de automaat met de laagste waarde (in mijn geval 16A) als eerste zal afvallen. Die gaat toch als eerste een te grote stroom door zijn N gestuurd krijgen. Of moet ik het anders bezien? 

De hoofdautomaat is de laagste waarde in de kring omdat die somstroom in de nul enkel bestaat vanaf het punt waar de PV-omvormer is aangsloten op het net tot aan de hoofdautomaat. Hogerop zitten enkel nog beveiligen van de netbeheerder en die zijn velen malen groter en onder het aansluitpunt komt die somstroom niet voor. 

 

[on4tux]

Ik heb hier een gelijkaardige situatie. De 3L hoofdzekering is 32A, de hoofddiff 40A en de monofase omvormer 22A piek. In principe kan die dus afspringen als er op de andere fasen samen > 10A getrokken wordt zonder verbruik op de fase van de zonnepanelen.

Maar hoe zit het dan met de elektriciteitsmeter? Werkt die ook op de som van de vectoren? Want in dat geval kan ik me inbeelden dat die verkeerd rekent als er op 1 fase wordt teruggegeven

 

[YokoTsuno]

on4tux schreef:

Maar hoe zit het dan met de elektriciteitsmeter? Werkt die ook op de som van de vectoren? Want in dat geval kan ik me inbeelden dat die verkeerd rekent als er op 1 fase wordt teruggegeven

Een kWh-teller meet de algebraische som van de 3 fasen, wat nogal logisch is anders zouden ook zonder PV-omvormer Infrax of Eandis niet veel hoeven aan te rekenen. Om die reden beschikt die over 3 stroomspoelen met afzonderlijke kern, terwijl een aardlekschakelaar maar 1 enkele kern heeft. 

 

[Ivo K]

Ik zit met dezelfde vraag.
Ik weet niet of ik moet kiezen voor een monofase dan wel een driefasige omvormer.
Ik heb een 3F+N- voeding en wil er zonnepanelen op aansluiten. Wat doe ik het best? Mono- of driefasige omvormer, als ik het volle rendement eruit wil halen? Ik spreek van een 3,6 - 4kW omvormer.

 

[janus wago]

Neem maar een monofase omvormer, een 3fase is sowieso bijna niet te vinden voor zo'n laag vermogen.

 

[Ivo K]

SMA heeft ze wel, met 4 kW.

 

 

[Nu7s]

Ik heb micro omvormers geplaatst en de panelen verdeelt over de drie fasen.

 

[janus wago]

SMA is inderdaad één van de weinige die dat aanbied, ze hebben zelfs een 3kW omvormer die 3 fasig is.