Fitforall home

Hoe beperk je het energieverbruik bij een verbouwing?

17/07/2016

Ook bij de renovatie van woningen ligt de klemtoon vandaag op een drastische vermindering van het energieverbruik. Verbouwers mikken hoe langer hoe meer op een lage-energie- of bijna-energieneutrale (BEN) woning of op een passiefhuis. Het verbeteren van de energieprestaties van een bestaande woning ligt echter niet altijd voor de hand. Of dit een haalbare – en vooral 'betaalbare' – kaart is, hangt af van onomkeerbare factoren zoals de ligging en de oriëntatie van het gebouw. Er is en blijft een groot verschil tussen de theorie en de praktijk. Wij maken je wegwijs in de huidige mogelijkheden en technieken die de renovatiemarkt je aanreikt.

Energiemaatregelen bij renovatie

Sinds 1 januari 2015 legt de Vlaamse overheid eisen op aan een zogenaamde ‘ingrijpende energetische renovatie’. Het gaat om een renovatie waarbij de technische installaties volledig worden vervangen. Daarnaast moet minstens driekwart van de bestaande en de nieuwe scheidingsconstructies die grenzen aan de buitenomgeving worden (na)geïsoleerd. Vloeren op volle grond en boven een (kruip)kelder vallen niet onder deze scheidingsconstructies, daken en gevels wel. De concrete eisen waaraan moet worden voldaan zijn een E-peil van E90, minimale ventilatievoorzieningen in alle ruimten net zoals bij nieuwbouw en maximale U-waarden voor nieuwe, vernieuwde en na-geïsoleerde constructiedelen.

Duurzaam omgaan met energie

De energie-eisen leggen meteen een hele boterham op je bord. Op de markt tref je een brede waaier van technieken aan zoals warmtepompen, zonneboilers en windmolens voor huis-tuin-en-keukengebruik. Verder kan je ook de verschillende bouwcomponenten een stuk energiezuiniger maken door meer te isoleren, bewuster te ventileren, luchtdicht te verbouwen of hoogrendementsbeglazing en performant schrijnwerk te voorzien.

Trias energetica, wat is dat?

Je vraagt je nu ongetwijfeld af: welke maatregelen neem ik eerst om mijn bestaande bouw energiezuinig te maken? Daarvoor kan je teruggrijpen naar de trias energetica, een driestappenplan ontwikkeld door een Nederlandse universiteit, om energie optimaal te benutten. In de eerste stap onderzoek je hoe je het energieverbruik in je woning kan beperken. Dat doe je al tijdens de ontwerpfase van de verbouwing of de renovatie. Mits enkele ingrepen kan je het verbruik voor de verwarming, de koeling en de verlichting in je woning tot een minimum beperken.

Foto: Eurothane G.jpg ‘bron: Recticel Insulation’

Dak eerst onder handen nemen

Eerst en vooral beperk je de energievraag door het dak, de muren, de vloeren en de beglazing te isoleren. Al deze bouwdelen pak je best in één keer aan, maar voor het merendeel van de verbouwers is dit financieel niet haalbaar. Begin daarom met het isoleren van het dak omdat daar vaak het grootste warmteverlies optreedt. Bovendien is het dak meestal goed bereikbaar en zijn isolatiewerken hier relatief makkelijk uit te voeren. Als de dakstructuur volstaat om een volledig isolatiepakket aan te brengen, kan ze behouden blijven. Is dat niet het geval dan moet er een bijkomend regelwerk worden aangebracht. Liefst aan de binnenzijde van het dak, maar je kan ook opteren voor een sarkingdak waarbij de isolatie op de bestaande structuur wordt bevestigd. Hou er eveneens rekening mee dat er een inwendige condensatie kan ontstaan als je verschillende isolatiematerialen en -pakketten gebruikt.

Voordelig na-isoleren van spouwmuren

Een voordelige manier om een bestaande woning energiezuiniger te maken, is het na-isoleren van de spouwmuren. Dat doe je best langs de buitenzijde. Het is daarbij belangrijk dat je de spouw volledig opvult met isolatiemateriaal om tochtstromen tussen de muren te voorkomen. Want die zijn nefast voor de isolatiewaarde. Vergeet ook niet na te vragen of je een stedenbouwkundige vergunning nodig hebt voor deze werken. Overweeg je om tevens de vloeren te vervangen? Investeer dan zeker in harde, drukvaste isolatie met een dikte van minstens zeven centimeter.

Isolerende beglazing als remedie

Ook isolerende beglazing is een goede remedie tegen energieverlies. Zeker wanneer het buitenschrijnwerk in slechte staat is of wanneer het nog enkel glas bevat. Denk eraan dat de glaskeuze op één lijn zit met de andere isolatie-inspanningen. Want een drievoudige beglazing heeft geen enkel nut als de muren niet of amper zijn geïsoleerd. Door een goede luchtdichtheid na te streven in de delen die je verbouwt, beperk je de energieverliezen nog meer. Een luchtdichte folie tussen de raamkaders en de muren werkt helend. Let wel, isolatie gecombineerd met luchtdichtheid geeft natuurlijke verluchting geen kans. Om de relatieve vochtigheid binnen de perken te houden, moet je de woning ventileren. Een te hoge luchtvochtigheid veroorzaakt immers schimmelvorming en condensatie.

Weinig verwarming, geen airconditioning

Nog meer tips die je bestaande woning energiezuinig maken? Breid je de woning uit met nieuwe delen of pas je de raamopeningen aan, probeer dan in te spelen op de oriëntatie van het gebouw. Op die manier kan je profiteren van passieve zonne-energie en je huis gratis verwarmen. Breng eveneens zonweringen aan die in de zomer oververhitting tegengaan, zorg voor daglichtsystemen en installeer een douchewarmtewisselaar waarmee je tot 60% kan besparen op je sanitair warm water. Pak je de zaken goed aan, dan heeft je woning na zo'n renovatie nauwelijks verwarming en al helemaal geen airconditioning nodig. Bovendien volstaat het om de verlichting in huis enkel 's avonds te laten branden. En dat scheelt een slok op de borrel!

Hernieuwbare energie drukt de kosten

Voor de tweede stap van de trias energetica ga je op zoek naar de hernieuwbare of de duurzame energiebronnen die je voor jouw woning kan inzetten. Denk onder andere aan zonne-energie, bodemwarmte en wind. Het is zaak de benodigde energie zo energiezuinig mogelijk op te wekken. Fotovoltaïsche zonnepanelen liggen nog altijd in de bovenste schuif. Dit komt wellicht omdat de prijzen van grijze stroom blijven stijgen, terwijl zonnepanelen alsmaar goedkoper en efficiënter worden. Als je de thermische panelen aansluit op een condenserende verwarmingsketel, kan je een groot deel van het jaar warm water produceren zonder één druppel fossiele brandstof te gebruiken. Sla je de gegenereerde warmte op in een buffervat, dan blijft die langer beschikbaar in vergelijking met een traditionele boiler. Met een aardwarmtewisselaar kan je dan weer de binnenkomende lucht voorverwarmen voordat die in het ventilatiesysteem terechtkomt. Het resultaat? Minder verwarmen en dus een besparing van energie! Een zonneboiler in combinatie met een douchewarmtewisselaar drukt ook de energiefactuur. Je winst? 50 tot 70% van het sanitair warm water in huis wek je op door de warmte van de zon. Zonder dat het je ook maar één cent kost.

Zuinig omgaan met fossiele bronnen

De laatste stap in het stappenplan is zoveel als een noodoplossing. Als het niet anders kan, maak dan zo efficiënt mogelijk gebruik van eindige energiebronnen zoals aardolie en aardgas. Dat doe je door je toevlucht te zoeken in vloer- en/of wandverwarming of een andere lagetemperatuurvariant. Verwarm je met gas? Kies dan voor een condenserende gasketel die nauwkeurig is afgesteld. Ben je aangewezen op elektriciteit? In dat geval brengt een warmtepomp met een zo hoog mogelijk prestatiegetal (COP) soelaas. Een oude ketel vervang je bij voorkeur door een pelletketel. Massakachels, tigchelkachels en houtvergassers zijn spaarzame houtkachels. Ga ook slim om met je verlichting en schakel over op led- en tl-lampen. Energiezuinige A++- en A+++-toestellen ten slotte doen ook een duit in het zakje.

 

Fitforall home

Ontdek meer

Gratis brochure aanvragen

Bekijk meer brochures Vraag geselecteerde brochures aan

Nieuws

Meer nieuws +

Blijf op de hoogte. Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.